“ASKERLER EVE DÖNSÜN”
Gamze
ERBİL
On yıldan fazla süren
Vietnam Savaşı'nın sonunda ABD ağır yenilgi aldı. "Askerler eve dönsün''
sloganı atan Amerikalılar ise zafer kazandı. Kendi kaderini belirleyen
Vietnam halkı da... Bugün ABD'de yine aynı slogan atılıyor, savaşmayı
reddeden ABD askerlerinin sayısı yine artıyor.
ABD tarihindeki tek
büyük yenilgi olan Vietnam Savaşı, herhangi bir çatışmada işler kötü
gittiğinde Amerikalıların aklına gelen ilk konudur.
31 yıl önce 29 Mart
1973'te, son savaşçı ABD birlikleri de, iki ay öncesinde Paris'te
imzalanan barış anlaşması doğr ultusunda Vietnam'dan çekilmek zorunda
kalmıştı. Bugün ABD'nin Irak savaşı, yaz aylarında olduğu gibi, ABD
işgalinin ortaya çıkardığı direniş nedeniyle değil, başkan adaylarının
''vatanseverliği'' üzerinden Vietnam'ın hatırlanmasına vesile
oluyor. Ancak, yine de ABD'nin Vietnam yenilgisini anımsatmak gerekiyor.
ABD Başkanı
George Bush 'un Irak'ta ''zafer ilan ettiği'' tarih olan 1
Mayıs'tan sonra ortaya çıkan tabloda, ne Irak'ta olduğu iddia edilen
kitle imha silahları ne de ülkeye ''götürülecek'' olan demokrasi
vardı.
Irak ve Vietnam
kayıpları
Sonraki aylarda daha
belirginlik kazanan ve bugün başka bir biçime bürünmüş olsa da hâlâ
süren Irak direnişi, 30 yıl önceki Vietnam Savaşı'nı akıllara
getiriyordu. Geçen Kasım'da, Reuters'in verdiği bir haber ise savaşın
kayıplarını hatırlatıyordu: ABD'nin Irak'ta yitirdiği asker sayısı,
Vietnam Savaşı'nın ilk 3 yılındaki kayıpların sayısını geçmişti. Habere
göre, savaşın resmi olarak başladığı tarih kabul edilen 11 Aralık
1961'den 1964 sonuna kadar öldürülen asker sayısı 392 idi.
O dönemde ABD'nin
Çinhindi'nde 17 bin askeri bulunuyordu. Irak'ta ise 130 bin ABD askeri
bulunuyordu ve savaşın başladığı 20 Mart'tan itibaren ölen asker sayısı
Kasım 2003 ortalarında 397'ye ulaşmıştı. Üstelik bunların yarıdan
fazlası, ''zafer ilanı'' ndan sonra kaybedilmişti.
Irak'ta bugün, ölen
asker sayısı 600'ün üzerinde. ABD'de, asker ailelerinin ağırlığını
oluşturduğu büyük bir savaş karşıtı hareket var. Benzer bir durum
ABD'nin Vietnam Savaşı sırasında kayıplarının yoğunlaşmaya başladığı
1968 sonrasında da yaşanıyordu.
Peki, ABD'yi yine
Vietnam'dakine benzer bir yenilgi mi bekliyor? Öncelikle uluslararası
koşulların Vietnam Savaşı dönemindekinden farklı olduğunu ve özellikle
iki kutuplu dünya gerçeğinin ortadan kalktığını hatırlamak gerekiyor.
Bugün ABD'nin
karşısında, onu herhangi bir savaş projesinden caydıracak başka bir güç
bulunmuyor. Yine de, ABD'nin Vietnam'da 1970'lerde yoğunlaştırdığı
''kirli savaş'' yöntemlerinin Irak'ta da devreye sokulmaya
başlanması bile, kendi başına savaşın Washington yönetimi için daha
dezavantajlı bir hale gelebileceğinin işareti olarak görülebilir.
Hatırlanması gereken
yenilgi
Vietnam Savaşı'nda
CIA'nın daha fazla rol üstlenmesi ve ABD'nin ''her türlü yöntemi''
devreye sokarak dehşet verici nitelik ve nicelikte savaş suçu işlemesi,
Vietnam Savaşı'na dünyanın gösterdiği büyük tepkide önemli bir etken
olmuştu. Bugün Irak'ta, bölgenin sosyo-politik yapısından kaynaklanan
''kirli savaş'' senaryolarının devreye sokulduğunu görüyoruz.
Etnik ve dinsel
farklılıkların, düşmanlık kaynağı olarak kullanılması, emperyalist
politikaların yüz yıldır baş vurduğu bir yöntemdir ve Irak'ta da aynı
yöntem kullanılıyor.
Bölge halklarının,
dünyanın diğer güçlerinin ve ABD'deki muhalefetin bu gelişmeleri ne
kadar görmezden geleceğini zaman gösterecek. ABD siyasetinde Vietnam
Savaşı son günlerde, ''vatanseverlik'' temalarıyla hatırlansa da
ağır bir yenilgi olduğunun akıldan çıkarılmaması gerekiyor.
Evet, 29 Mart
1973'te son savaşçı ABD birliği de Vietnam'ı terk ederken Kuzey'deki
Amerikan savaş esirleri de serbest bırakılıyor ve ''askerler evlerine
dönüyordu.''
ABD'nin resmi olarak
12 yıl müdahil olduğu Vietnam Savaşı'nda aldığı yenilgi, bugünküne
benzer bir biçimde ''askerler eve dönsün'' sloganıyla mücadele
eden barış hareketinin zaferi oluyordu.
Elbette, kendi
kaderini belirlemek isteyen ve Komünist Parti iktidarını seçen Vietnam
halkının da.
|
