|
|
ESAT ADİL 100
YAŞINDA
Gazeteci,yazar,şair,hukuk ve siyaset adamı Esat Adil Müstecaplıoğlu,22
Mayıs Cumartesi günü KYÖD Lokalinde düzenlenen bir etkinlikle anıldı.
Esat Adil’in oğlu Adil Müstecaplıoğlu,yeğeni Müştak Müstecaplıoğlu’nun
düzenlediği etkinlikte, Esat Adil Müstecaplıoğlu’nun sosyalizm ve hukuk
adına verdiği çetin savaşım dile getirildi.
Ressam İrfan
Ertel’in, Esat Adil’in yaşamına değin saydam gösterisi ile baş- layan
etkinlik,daha sonra konuk yazar ve sanatçıları konuşmaları ile devam
etti.
Güngör Gençay’ın yönettiği panele konuşmacı olarak İbrahim Balaban,Nabi
Yağcı, Hasan Basri Gürses ve İbrahim Oluklu Katıldı. İstek üzerine
‘’Tıbbiyeli Muzaffer’’ Ve ‘’Uzun Muzaffer’’ lakaplarıyla da anılan82
yaşındaki Muzaffer bey ile şair ve yazar H.Hüseyin Yalvaç da birer
konuşma yaptılar.Bir bakıma Esat Adil Müstecaplıoğlu’nun 100.doğum günü
kutlaması olan etkinlik, İrfan Ertel’in bağlamayla okuduğu türkülerle
bitti.
Esat Adil Müstecaplıoğlu, beş yıl önce de gene KYÖD lokalinde düzenlenen
bir etkinlikle anılmış ve bu etkinliğe konuşmacı olarak Zihni Anadol ve
Şükran Kurdakul da katılmıştı.
Konuşmacılar, Esat Adil’i anarken’’unutmak’’ üstünde durdular.
Türkiye’nin sosyal tarihine damgasını vuran kişiler unutulup
gitmişti....
Peki kimdir Esat Adil? Büyük Larausse’un 14.cildinde şöyle tanıtılıyor.
Esat Adil:
‘’Müstecaplıoğlu (Esat Adil), Türk hukuk ve siyaset adamı(Balya,
Balıkesir,1904- İstanbul 1958). Kurtuluş savaşında Balıkesir lisesinde
öğrenciyken, Vasıf Çınar’ın çıkarmakta olduğu İzmir’e doğru gazetesinde
yazılar yazdı... Kurtuluştan sonra Yükseköğrenimini Ankara Hukuk
Mektebinde tamamladı,doktorasını Belçika’da yaptı.
Yurda dönüşünde Balıkesir’e yerleşip Savaş adlı günlük gazeteyi
yayımladı. Halkevi Başkanlığı yaptı. Adalet Bakanlığında görev alarak
Yargıtay başsavcı yardımcılığı ,Türkiye’nin ilk açık cezaevi olan İmralı
cezaevi kuruculuğu ve müdürlüğü(1942) , Cezaevleri müfettişliği
görevlerinde bulundu. Tan gazetesine Adiloğlu takma adıyla yazdığı
yazılarda sosyalizmi savundu. Bu yazıları yüzünden görevine son
verileceğini anlayınca, istifa ederek devlet memurluğundan ayrıldı ve
İstanbul’da avukatlığa başladı(1944). Yeni Dünya, Görüşler adlı gazete
ve dergilerde yazılar yazdı.
Türkiye Sosyalist Partisi’ni(TSP) kurdu(1946). Bu parti Türkiye’de çok
partili yaşama geçtikten sonra kurulan ilk sol parti oldu. Ancak parti,
kuruluşundan dört ay sonra İstanbul Sıkıyönetim Komutanlığı tarafından
‘’komünizm propagandası yaptığı’’ gerekçesiyle faaliyetten alıkonunca
tutuklandı(1946)
Uzun süren yargılanma sonucunda parti ve yöneticiler aklandı.(1950)
Esat Adil genel başkan olarak, partisinin hükmi şahsiyet kazandığını
belirterek aynı Program ve tüzükle çalışma izni istedi ve aldı(1950).
Genel merkezi İstanbul’da olan Ve şubeleri bulunmayan TSP, 1951 ara
seçimlerine katıldı, sonuç alamadı.
Parti 1952’de tekrar kapatılınca yeniden tutuklandı, yargılandı ve
aklandı.
Esat Adil, partisinin ikinci kez kapatılmasından sonra siyasal
faaliyetlerden uzak durdu’’.
Esat Adil’in bir de 1946 ve 1950 yıllarında günlük ‘’Gerçek’’ gazetesi
ile haftalık ‘’Gün’’ dergisini çıkardığını; sosyalizm üzerine yazılmış
kitapları ve çevirileri olduğunu biliyoruz.
|
|
|
