“YENİ
AMERİKAN YÜZYILI PROJESİ”Nİ BİLELİM (1)
Dr.Ergun GÖKNEL
Yazılı
ve sözlü basınımız ve de çeşitli sivil toplum örgütlerimiz
nedense karşı oldukları bir dizi dünya olaylarının temeline
inmekte fazla çaba göstermiyorlar. Bu davranışın sebepleri neler
olabilir diye düşündüğümde acaba mı diye garip sonuçlara varıyorum.
- Bilgisizlik
– Karşı gelinen olayların kaynağına giden yolu bilememek
- Araştırma
tembelliği – Olayların kaynağını ve gerekçelerini araştırma
zahmetine katlanma tembelliği
- Korku
– Gerçekler ortaya çıktığında karşılarına çıkacak
engellerden, başlarına gelebileceklerden korkmak
- Engellenme
– Olayların temellerini ve gerekçelerini ortaya çıkaran araştırmaların
egemen güçlerce engellenmesi
George
W.Bush ABD Başkanı olduğundan beri Dünyamızda olanların hangi
temellerin üzerinde kurulduğunu bilmemiz gerekli. Bu temellerin ilk
kaynağını, Bush politikasının destekçilerini tanımamız
gerekli.
“Yeni
Muhafazakârlar” (Neocons) denilen bu grup günümüz dünya
siyasetini ABD vasıtasıyla etkilemekte ve insanlığı tehdit eden
ABD egemenliğini yönetmektedirler
Olay
nasıl başlıyor ve nasıl devam ediyor? Görelim…
3
Haziran 1997 tarihinde yayınlanan “Yeni Amerikan Yüzyılı
Projesi” bildirisi olayın yazılı ve yadsınamaz başlangıcı. Bu
bildiride neler yazılıyor? Dikkatle okuyalım.
“Amerikan
dış politikası ve savunma politikası başıboş bir şekilde sürüklenmektedir.
Muhafazakârlar, Amerika’nın dünyadaki görevi ile ilgili
stratejik bir görüş geliştirmediler, Amerikan dış politikası için
yol gösteren ilkeler üretmediler, ve yeni yüzyıldaki Amerikan çıkarları
ve Amerikan güvenliğini sağlayacak bir savunma bütçesi için
mücadele etmediler.
Biz
bu durumu değiştirmeyi amaçladık. Amerika’nın küresel liderliği
için yeni bir düzenlemeyi amaçlıyoruz.
20.yüzyıl
sona ererken Amerika Birleşik Devletleri dünyanın önde gelen gücü
olarak var oluyor. Amerika Birleşik Devletleri, Amerikan ilkelerine
ve çıkarlarına uygun bir yeni yüzyılı şekillendirme niyetine
sahip mi?
Dış
işleri ve savunma harcamalarındaki kesintiler, devlet gücünün
uygulamalarındaki dikkatsizlikler, ve tutarsız liderlik, dünyadaki
Amerikan etkisini devam ettirmeği güçleştirmektedir.
Reagan
yönetimindeki başarının temel ilkelerini unutmuş görünüyoruz:
Halihazır durumdaki ve gelecekteki tehlikeleri karşılayabilecek güçte
bir silahlı kuvvetler; dışarıda Amerikan ilkelerini, açıkça ve
amacına uygun şekilde destekleyen
bir dış politika; ve Amerika Birleşik Devletleri’nin
sorumluluklarını kabul eden ulusal liderlik.
Tabiidir
ki, Amerika Birleşik Devletleri gücünü kullanırken ihtiyatlı
olmalıdır. Fakat, küresel liderlik sorumluluğundan veya bu
liderlik sorumluluğunu uygulamayla ilişkili maliyetlerden kaçınamayız
Amerika’nın; Avrupa, Asya, ve Orta Doğu’da barış ve güvenliği
sağlamak gibi hayati bir görevi vardır. Sorumluluklarımızı ihmal
ettiğimizde, temel çıkarlarımız için tehlikeleri de davet etmiş
oluruz. 20.yüzyıl tarihi bize, krizler oluşmadan önce koşulları
değiştirmenin önemini, ve tehditlerin şiddetlenmeden önlenmesini,
öğretmiş olmalıdır.
Amacımız
Amerikalılara bu dersleri hatırlatmak ve bugün için gerekli sonuçları
çıkarmaktır. Dört sonuç aşağıda belirtilmektedir:
·
Günümüzdeki
küresel sorumluluklarımızı sürdürebilmek ve gelecek için silahlı
kuvvetlerimizi modernleştirebilmek için savunma harcamalarımızı
arttırmamız gerekir;
·
Demokratik müttefiklerimizle
bağlarımızı güçlendirmek ve çıkarlarımıza ve değerlerimize
düşman rejimlere meydan okumalıyız;
·
Dış ülkelerde
siyasal ve ekonomik özgürlüğü teşvik etmeliyiz;
·
Güvenliğimize,
refahımıza ve ilkelerimize uygun bir uluslararası düzeni koruma ve
yaymanın Amerika’nın yegane görevi olduğu hakkındaki sorumluluğu
kabul etmeliyiz.”
Ana hatlarını
belirttiğimiz bu bildiriyi imzalayanların kimlikleri de son derece
önemlidir: İsimleri alfabetik şekilde sıralayalım:
Elliott
Abrams, Gary Bauer,
William J.Bennett, Jeb Bush, Dick Cheney, Eliot A.Cohen, Midge Decter,
Paula Dobriansky, Steve Forbes, Aaron Friedberg, Francis Fukuyama,
Frank Gaffney, Fred C.Ikle, Donald Kagan, Zalmay Khalilzad, I.Lewis
Libby, Norman Podhoretz, Dan Quayle, Peter W.Rodman, Stephen P.Rosen,
Henry S.Rowen, Donald Rumsfeld, Vin Weber, George Weigel, Paul
Wolfowitz.
İmzalayıcılardan
Francis Fukuyama, Irak savaşını doğru bulmadığı için Başkan
George W.Bush’u ikinci dönem seçim kampanyasında desteklememiştir.
Diğer
imzalayanların büyük çoğunluğu Bush yönetiminde önemli
mevkilerde bulunmaktadırlar. Bu isimlerin bugün neler yaptıkları,
hangi konularda 1997 yılındaki görüşleri uyguladıkları ve düşünceleri
konusunda okuyucuları aydınlatmaya devam edeceğim. Bu sebepten aynı
başlıklı yazılarımız bir süre devam edecektir.