|
Türkiye Tarımında Destekleme Politikaları
Tarım; Türkiye'deki büyük potansiyeli, kalkınmaya olan değişik yollardan katkısı, çalışan kesimin yüzde 40'ına istihdam yaratmasının yanında ülke nüfusunun zorunlu gıda maddelerini karşılaması,kendi besin güvenliğimizi koruması gibi, stratejik bir öneme sahiptir. Bir bölüm insanın devlete yük olarak görmesinin aksine,desteklenmelidir. Nedenlerini biraz açacak olursak;
İstihdam faktörü: İşsizliğin ciddi bir sorun oluşturduğu ülkemizde tarım kesimi, kentlere hızlı göçün olmasını engellemektedir. Bir kişiye iş yaratmanın maliyetinin 46 milyar olduğu düşünüldüğünde (Doların 680 bin lira olduğu dönemde) önemi kendiliğinden anlaşılmaktadır.
Kentlerde de yeterince istihdam sağlayacak yapısal ve sektörel bir gelişmenin olmadığı, aksine işten çıkartmaların yoğun olduğu bilinen bir gerçekken tarım kesimi ile böylesine oynamanın ülkeyi karanlığa, insanlarını yoksulluğa hatta açlığa mahkum etmenin kime ne yararı olacaktır. Bu yapılanlarla ne amaçlandığı anlaşılmamaktadır. Bilinen bir şey varsa bu uygulamanın vatana ve üzerinde yaşayan köylüye en ufak bir yararının olmayacağı açıktır.
Beslenme faktörü: Türkiye'nin coğrafi durumu ve ikliminin çeşitliliği nedeniyle çeşitli ürünlerin yetiştirilmesine elverişlidir. dünyada bir çok ülkenin açlık sorunu ile karşı karşıya olduğu bilinen bir gerçektir. İlerde ülkelerin gelişmişliği gıda konusunda kendi kendine yeterliliği ile ölçüleceği,gıda maddelerinde dış satımcı olduğunda karlılığının1 yanında ayrıca itibarlı ülkeler sınıfına gireceğinden tarımını bu günden desteklemesi ve geliştirmesi zorunluluktur. Ayrıca bilindiği gibi anayasa, vatandaşlarımızın beslenmesinden devletimizi sorumlu tutmuştur.
Sanayi sektörüne koyduğu katkı faktörü:Tarım sektörü hem tarıma dayalı sanayiye hammadde üretiyor hem de diğer sektörlerin ürettiği mal ve hizmetleri üretim esnasında kullanarak mal ve hizmetlere talep oluşturmaktadır. Tarımsal hammaddeleri işleyen sanayi dalları, gıda (açlık sorununu giderici) ile dokuma sanayisidir. (açıkta kalmamayı-örtünmeyi sağlamaktadır.) Bunlar zorunlu ihtiyaçlar olduğu için tarım,insan yaşamında ve bağımsızlıkta belirleyici bir öneme sahiptir. Bu nedenle de stratejik bir konumdadır.
Çiftçi Eğitimi ve Yayımcılık Faktörü:
Kamu tarıma yalnızca sübvansiyon yolu ile destek olmamaktadır. Bir çok tarımsal KİT çiftçi eğitimi,toprak analizi ve yayın yoluyla da tarıma destek olmaktadır. Bu tür destekler,üretim artışı,toprakların korunması,çiftçi bilgi ve görgüsünün artması bakımından çok önemlidir.
Bu nedenlerle,tarımsal politikalar,hükümetler için vatanını ve ülke insanını sevme konusunda turnusol kağıdı görevi görmektedir.
Bunların dışında tarım sektörünün, dış satım ve GSMH'ya katkısı bakımından önemli işlevi bulunmaktadır.
Gelişmiş OECD ülkelerinde toplam transferlerin GSYİH'a oranının Yüzde 1.5 dolaylarında kaldığına bakılarak Türkiye'de uygulanan yüzde 0.8 civarındaki desteğin önemsiz olmadığına hükmedilmektedir. Bu bir değerlendirme hatasıdır. Çünkü,gelişmiş ülkelerde tarımın GSYİH'ye katkısı yaklaşık yüzde 2-3 civarındadır. Dolayısıyla,gelişmiş ülkelerde destekler neredeyse bazı ülkelerde katma değerin toplamına bazı ülkelerde yarısına eşittir. Türkiye ile gelişmiş ülkeler karşılaştırmasında doğru olan yukarıda sayılan faktörler ile birlikte tarımsal desteğin tarımsal değere oranıdır. Bu oran,2000 yılı için Türkiye'de sadece yüzde 5 dolaylarındadır.
Bütün bu nedenlerden ötürü, tarım sektörünün desteklenmesi gerekmekte, biçimi ise üreticilerin demokratik olarak sahip kılınacağı örgütleri aracılığıyla en uygun ve üretken olabilecek destekleme biçimi geliştirilmesi doğru olur.
Tarımda destekleme ile amaçlanan;
-Üreticileri tatmin edici bir fiyat vermek dolayısıyla refah seviyelerini yükseltmek,
-Ürünler arasında fiyat dengesi sağlamak,
-Tarımsal yapıyı iyileştirmek,
-Olumsuz piyasa şartlarından üreticiyi ve tüketiciyi korumaktır.
Ayrıca,destekleme politikaları toprağın korunması,üretim artışı, demokratik çiftçi örgütlenmesine yönelik düzenlemeleri mutlaka kapsamalıdır.
Ülkemizde, tarım kesimine yönelik fiyat ve pazar politikalarının esasını, tarım ürünlerinin pazarlaması sürecinde fiyat politikaları yoluyla desteklenmesi, yani destekleme alımları oluşturmaktadır.
Bu sistemle devlet o yıl destekleme kapsamına alınan ürünler için bir taban fiyat tespit ve ilan etmekte, bu işle görevli Tarımsal Kamu İktisadi Teşebbüsleri (KİT)'ler ile Tarım Satış Kooperatifleri Birlikleri
(TSKB) aracılığıyla piyasaya girerek diğer alıcılarla birlikte ürünü satın almaktadır. Böylece, destekleme kapsamındaki ürünlerin talebi yapay olarak yükseltilerek fiyatların üreticiler lehine gerçekleşmesine çalışılmaktadır.bu
sayfanın devamı
önceki sayfa
|
