Emekçilerin 
Kurtuluşu
Kendi
Eserleri
Olacaktır.

                 
K. MARKS

 

 

Greenpeace ve IDEC – 1
OGM
Üreticisi ÇUŞ’lar – 0

Abdullah AYSU

Bilindiği gibi, ülkelerin gıda açısından kendisine yetmesine gıda güvenliği denir. Günümüzde bir yandan gelişmiş ülkeler tarımsal ürün fazlası sorunuyla uğraşırken diğer yandan yaklaşık 6 milyar olan dünyamızda 815 milyon kişi açlıkla savaşıyor.

Açlığın giderilmesine yönelik iki görüş çarpışmakta/ savunulmaktadır.

Birincisi; gelişmiş ülkeler ve Dünya Ticaret Örgütü (WTO) geri kalmış ülkelerdeki açlık sorununun inorganik tarım ve serbest ticaret ile çözüleceğini savunuyor.

İkincisi; geri kalmış ülkeleri gıda da dışa bağımlılıktan kurtarmaktır ki, bu çözüm gelişmiş ülkelerin ve WTO’un tam tersi bir görüştür.

Diğer konulara ve açıklamalara geçmeden önce bazı kavramları açmakta yarar var. Bilenlerin affına sığınıyor, bilmeyenlere de katkı olmasını diliyorum. Bu kavramlar; organik ve inorganik tarım kavramlarıdır.

Özet olarak, Organik tarım; tohum ve toprağın doğal yapısını bozmadan yapılan tarımdır. İnorganik tarım ise; tohumların, ortam koşullarına daha dayanıklı olması ve daha bol ürün vermesi için, genetik yapılarının değiştirilerek kullanılmasıdır. Ne yazık ki; inorganik tarım bu kadar masum bir üretim tarzı değildir. Buna daha aşağılarda değineceğim.

İnsanların açlığına “çare” bulmak için bir süredir 1Dünya Gıda Zirveleri düzenlenmektedir. İlk Dünya Gıda Zirvesi 1996 yılında toplandı. Bu zirvede, bitkiler üzerindeki kullanım hakları (patent hakları) yasaklandı.

2002 Dünya Gıda Zirvesi’nde de tam tersi, “Genetik yapılarıyla oynanmış tohumlar (inorganik tohumlar) doğa koşullarına daha dayanıklıdır ve daha çok ürün verir bu nedenle bu tohumlarla yapılacak tarım açlığa çözümdür,” kararı çıktı.

Bu kararla yani, 2002 Dünya Gıda Zirvesi’nde inorganik tarıma karşı yasal engeller kalktı ve inorganik tohumların kullanım hakkı yasal oldu.

2002 Roma Sivil Toplum Forumu’nda Gıda Zirveleri’ne ve Dünya Ticaret Örgütü’ne yanıt geldi. Yanıt: Serbest ticaretin geri kalmış ülkeleri ithal bağımlısı yaptığı ve bağımlılığın dış borç ve açlık getirdiği savı idi. Aynı forumda inorganik tarımın toprağın yapısını bozduğu bu nedenle de yerel tarım ürünlerin yetiştirilmesini engellediği ve geri kalmış ülkeleri tamamen gıdada dışa bağımlı yaptığı belirtildi. Forum; çözüm olarak, geri kalmış ülkelerde yerel tarımın desteklenmesi gerekliliği önerisini sundu.

Ayrıca, inorganik tohumların bir sonraki yıl tohum olarak kullanılmaması azgelişmiş ülkelerin çiftçilerini Çok Uluslu Tohum Şirketlerine (ÇUŞ) bağımlı kıldığı ortaya kondu. -Bu tohumlara halk arasında terminatör “yok edici” tohum da denmektedir- 

Bir yandan Dünya Gıda Zirveleri ve Alternatif forumlar yapılırken diğer yandan inorganik tohum kullanımına karşı hukuksal mücadele de devam ediyor. Son gelişme ise; Greenpeace Örgütü ve Brezilya Tüketicileri Koruma Derneği (IDEC), genleri değiştirilmiş soya tohumları ve ürünlerinin ticaretinin yasaklanması için Brezilya’da açtıkları davanın ilk adımını kazandılar. Mahkeme bu tür ürünlerin çevre ve insan sağlığına zararlı olup olmadığının kesin bir şekilde anlaşılmasına kadar ticaretinin yaptırılmasını askıya aldı. Başka bir deyişle mahkeme; genleri değiştirilmiş ürünlerin ticaretini şimdilik yasa dışı ilan etti. Bu konuda nihai kararın söz konusu çevre üzerinde ki etkilerinin değerlendirilmesinden sonraya bırakılmasını hükme bağladı.

ABD, Arjantin ve Brezilya dünya soya ihracatının yüzde 70’ini2 sağlamaktadır. Bu üç ülkeden yalnız Brezilya genleri değiştirilmiş soya üretimine yumuşak bir şekilde de olsa karşı tavır almayı başardı. Bu tavır alışta elbette ki, Brezilya’nın yeni Devlet Başkanı Luiz İnacio Lula da Silva yönetiminin sol görüşlü olmasının da payı var.

Bergama örneğinde olduğu gibi, tabii ki yasalar ve mahkeme kararları Çok Uluslu Şirketlerin (ÇUŞ) önünü kesemeye yetmiyor. Onlar bir yolunu buluyorlar! Söz konusu tohumların Brezilya’da kaçak olarak ticaretinin sürdüğü haberleri basında yer alıyor...

Olsun!... Greenpeace Örgütü ve Brezilya Tüketicileri Koruma Derneği (IDEC) –1 Genleri Değiştirilmiş Tohumları (OGM) üreten ÇUŞ’ lar- 0.

Yaşasın!... ÇUŞ’ lar yasadışı iş yapıyor, ticareti kaçak yapıyor!...


1 Bedre Özlem- Dünya Gıda Güvenliği Üzerine Bazı Veriler- TES-İŞ Sendikası, Mart 2003-s.52-53

2 Dünya Gazetesi- 27 Mart 2003


 
sayfa başına dön