EKONOMİK, SOSYAL VE KÜLTÜREL HAKLAR 
ULUSLARARASI SÖZLEŞMESİ 
BM Genel Kurulu'nun 16 Aralık 1966 tarihli ve 2200 A (XXI) sayılı 
Kararıyla kabul edilmiş ve imzaya, onaya ve katılmaya açılmıştır. 
Yürürlüğe giriş: 3 Ocak 1976
 
 

BAŞLANGIÇ 
Bu Sözleşmeye Taraf Devletler, Birleşmiş Milletler Şartı' nda ilan 
edilen prensiplere göre insanlık ailesinin bütün üyelerinin doğuştan 
sahip oldukları insanlık onurunu ve eşit ve vazgeçilmez haklarını 
tanımanın yeryüzündeki özgürlük, adalet ve barışın temeli olduğunu 
dikkate alarak, 
Bu hakların insanın doğuştan sahip olduğu insanlık onurundan 
türediğini kabul ederek, 
İnsan Hakları Evrensel Bildirisine göre, korkudan ve yoksulluktan 
kurtulma özgürlüğünü kullanabilen özgür insan idealinin, kişisel ve 
siyasal haklarla birlikte ekonomik, sosyal ve kültürel haklarını da 
kullanılabildiği şartların yaratılması halinde 
gerçekleştirilebileceğini kabul ederek, 
Birleşmiş Milletler Şartı' na göre Devletlerin insan haklarına ve 
özgürlüklerine her yerde saygı gösterilmesini sağlama ve bu haklara 
ve özgürlüklere uygun davranma yükümlülüğünü dikkate alarak, 
Yaşadıkları topluma ve diğer bireylere karşı ödevleri bulunan 
bireylerin, bu Sözleşmede tanınmış olan hakları ilerletme ve bu 
haklara uyulmasını sağlamak için çaba gösterme sorumluluğu 
bulunduğunun farkında olarak, 
Aşağıdaki hükümlerde anlaşmışlardır: 
 

I. BÖLÜM 
KENDİ KADERİNİ TAYİN HAKKI 
1. Madde 
Halkların kendi kaderlerini tayin hakkı
1. Bütün halklar kendi kaderlerini tayin hakkına sahiptir. Bu hak 
vasıtasıyla halklar kendi siyasal statülerini serbestçe tayin 
edebilir ve ekonomik, sosyal ve siyasal gelişmelerini serbestçe 
sürdürebilirler. 
2. Bütün halklar uluslararası hukuka ve karşılıklı menfaat ilkesine 
dayanan uluslararası ekonomik işbirliği yükümlülüklerine zarar 
vermemek koşuluyla, doğal kaynakları ve zenginlikleri üzerinde kendi 
yararına serbestçe tasarrufta bulunabilir. Bir halk sahip olduğu 
maddi kaynaklardan hiç bir koşulda yoksun bırakılamaz. 
3. Kendini Yönetemeyen ve Vesayet altındaki Ülkelerden sorumlu olan 
Devletler de dahil bu Sözleşmeye Taraf bütün Devletler, kendi 
kaderini tayin hakkının gerçekleştirilmesi için çaba gösterir ve 
Birleşmiş Milletler şartının hükümlerine uygun olarak bu hakka saygı 
gösterir. 
II. BÖLÜM 
GENEL HÜKÜMLER 
2. Madde 
Sözleşmenin iç hukukta uygulanması ve ayrımcılık yasağı
1. Bu Sözleşmeye Taraf her Devlet, gerek kendi başına ve gerekse 
uluslararası alanda özellikle ekonomik ve teknik yardım ve işbirliği 
vasıtasıyla bu Sözleşmede tanınan hakları mevcut kaynakları 
ölçüsünde giderek artan bir şekilde tam olarak gerçekleştirmek için, 
özellikle yasal tedbirlerin alınması da dahil, gerekli her türlü 
tedbiri almayı taahhüt eder. 
2. Bu Sözleşmeye Taraf Devletler, bu Sözleşmede beyan edilen 
hakların ırk, renk, cinsiyet, dil, din, siyasal veya diğer bir 
fikir, ulusal veya toplumsal köken, mülkiyet, doğum gibi her hangi 
bir statüye göre ayrımcılık yapılmaksızın kullanılmasını güvence 
altına almayı taahhüt ederler. 
3. Gelişmekte olan ülkeler, insan haklarını ve ulusal ekonomik 
durumlarını dikkate alarak, bu Sözleşmede tanınan ekonomik hakları 
vatandaş olmayan kişilere hangi ölçüde tanıyacaklarına karar 
verebilirler. 
3. Madde 
Cinsiyet eşitliği
Bu Sözleşmeye Taraf Devletler, bu Sözleşmede yer alan bütün 
ekonomik, sosyal ve kültürel hakların kullanılmasında erkeklere ve 
kadınlara eşit haklar sağlamayı taahhüt eder. 
4 Madde 
Hakların sınırlanması
Bu Sözleşmeye Taraf Devletler, bu Sözleşmeye uygun olarak tanımış 
oldukları hakların kullanılmasını, demokratik bir toplumda sadece 
kamunun yararını korumak amacıyla ve yalnızca bu hakların 
niteliklerine uygun düştüğü ölçüde, ancak hukuk tarafından tespit 
edilmiş sınırlamalara tabi tutmayı kabul eder. 
5. Madde 
Hakları kötüye kullanma yasağı
1. Bu Sözleşmedeki hiç bir hüküm, bir Devlete, gruba veya kişiye, 
burada tanınmış olan hakların ve özgürlüklerin tahrip edilmesini 
amaçlayan her hangi bir faaliyete girişme veya bir eylemde bulunma, 
veya bu Sözleşmede öngörüldüğünden daha geniş ölçüde sınırlandırma 
hakkı verecek şekilde yorumlanamaz. 
2. Bu Sözleşmenin bir hakkı tanımadığı veya daha az ölçüde tanıdığı 
bahane edilerek, bir ülkede yasalarla, antlaşmalarla, diğer hukuki 
düzenlemelerle tanınmış veya geleneklerle kabul edilmiş bulunan 
temel insan haklarına sınırlama getirilemez veya bu haklara karşı 
yükümlülük azaltılamaz. 
III. BÖLÜM 
MADDİ HAKLAR 
6. Madde 
Çalışma hakkı
1. Bu Sözleşmeye Taraf Devletler herkesin çalışma hakkını tanır ve 
bu hakkı korumak için gerekli tedbirleri alır. Çalışma hakkı, 
herkesin kendi seçtiği ve girdiği bir işte çalışarak geçimini 
sağlama imkanına ulaşma hakkım da içerir. 
2. Sözleşmeye Taraf Devletlerin çalışma hakkını tam olarak 
gerçekleştirmek üzere alacağı tedbirler arasında, teknik ve mesleki 
rehberlik hizmetleri ile öğretim programları yapmak, bireyin temel 
siyasal ve ekonomik özgürlüklerini koruyan şartlar içinde ekonomik, 
sosyal ve kültürel gelişme ile tam ve üretken istihdamı sağlamak 
için gerekli politikaları ve yöntemleri uygulamak da yer alır. 
7. Madde 
Adil ve uygun işte çalışma şartları
Bu Sözleşmeye Taraf Devletler herkese adil ve elverişli şartlarda 
çalışma hakkı tanır. Bu şartlar aşağıdaki hakları güvence altına 
alır: 
a) Bütün çalışanlara sağlanan asgari bir gelir ile birlikte en 
azından: 
i) Hiç bir ayrıma tabi tutulmaksızın özellikle kadınların 
erkeklerin çalışma şartlarından daha alt düzeyde olmayan şartlarda 
çalışmaları güvence altına alınarak, eşit işe eşit ve adil ücret; 
ii) bu Sözleşmenin hükümlerine uygun olarak, kendisi ve ailesi 
için nezih bir yaşam;
b) Güvenli ve sağlıklı çalışma şartları; 
e) Herkesin işinde daha yüksek mevkilere atanma sırasında, kıdem ve 
ehliyetten başka bir ölçüye tabi olmaksızın, eşit imkanlar; 
d) Dinlenme, çalışma arası, çalışma saatlerinin makul ölçüde 
sınırlandırılması ile ücretli yıllık izin ve resmi tatillerde ücret 
verilmesi. 
8. Madde 
Sendikal haklar
1. Bu Sözleşme Taraf Devletler şu hakları sağlamayı taahhüt eder: 
a) Herkese kendi ekonomik ve sosyal menfaatlerini korumak ve 
geliştirmek için sendika kurma ve sadece sendikanın kendi 
kurallarına tabi olarak kendi seçtiği bir sendikaya katılma hakkı 
tanınır. Bu hakkın kullanılması ulusal güvenliği veya kamu 
düzenini veya başkalarının hak ve özgürlüklerini korumak için 
demokratik bir toplumda gerekli olan ve hukuken öngörülen 
sınırlamalardan başka sınırlara tabi tutulamaz 
b) Sendikalara ulusal Federasyonlar ve konfederasyonlar kurma ve 
konfederasyonlara da uluslararası sendikal örgütler kurma ve 
bunlara katılma hakkı tanınır; 
c) Sendikaların serbestçe faaliyette bulunma hakkı, ulusal 
güvenliği veya kamu düzenini veya başkalarının hak ve 
özgürlüklerini koruma amacıyla, demokratik bir toplumda gerekli 
olan ve hukuken öngörülen sınırlamaların dışında her hangi bir 
sınırlamaya tabi tutulamaz 
d) Kullanılma şartları her bir ülkenin yasalarıyla düzenlenmiş 
olan bir grev hakkı tanınır.
2. Bu madde, silahlı kuvvetler veya polis mensuplarının veya Devlet 
idaresinde görevli olanların bu hakları kullanmalarına hukuken 
öngörülen sınırlamalar koymalarını engellemez. 
3. Bu maddenin hiç bir hükmü, Uluslararası Çalışma Teşkilatının 
Örgütlenme Özgürlüğü ve Teşkilatlanma Hakkının Korunması ile ilgili 
1948 tarihli Sözleşmesine taraf olan Devletlere, o Sözleşmede yer 
alan güvencelere aykırı düşebilecek bir tarzda bir yasa çıkarma ve 
uygulama imkan verecek şekilde tasarruflarda bulunma yetkisi vermez. 

9. Madde 
Sosyal güvenlik hakkı
Bu Sözleşmeye Taraf Devletler, herkese sosyal güvenlik hakkını 
tanır. Bu hak, sosyal sigorta haklarını da içerir. 
10. Madde 
Ailenin, anneliğin, çocukların ve gençlerin korunması
Bu Sözleşmeye Taraf Devletler şu korumaları sağlar: 
1. Toplumun doğal ve temel bir birimi olan aileye, özellikle 
kuruluşu sırasında ve bakmakla yükümlü oldukları çocukların bakım ve 
eğitim sorumluğu devam ettiği dönemde, mümkün olan en geniş ölçüde 
koruma ve yardım sağlanır. Evlilik, evlenmeye niyetlenen çiftlerin 
serbest rızaları ile meydana gelir. 
2. Annelere doğumdan önce ve sonra makul bir süre özel koruma 
sağlanır. Çalışan annelere bu dönem için ücretli izin veya yeterli 
sosyal güvenlikten yararlanabilecekleri bir izin verilir. 
3. Nesep veya diğer şartlar bakımından hiç bir ayrımcılık 
yapılmaksızın, bütün çocuklar ve gençler için özel koruma ve yardım 
tedbirleri alınır. Çocuklar ve gençler ekonomik ve toplumsal 
sömürüye karşı korunur. Çocukların ve gençlerin ahlaklarına veya 
sağlıklarına zararlı bulunan veya onların yaşamları için tehlikeli 
olan veya onların normal gelişmelerine engel olan işlerde 
çalıştırılmaları kanunla cezalandırılır. Devlet ayrıca, çocukların 
ücretli olarak çalıştırılmasının hukuken yasaklandığı ve 
cezalandırıldığı asgari yaş sınırını tespit eder. 
11. Madde 
Yaşama standardı hakkı
1. Bu Sözleşmeye Taraf olan Devletler herkese, kendisi ve ailesi 
için yeterli bir yaşam standardına sahip olma sağlar. Bu standart, 
yeterli beslenmeyi, giyinmeyi, barınmayı ve yaşama koşullarının 
sürekli olarak geliştirilmesini de içerir. Taraf Devletler bu hakkın 
gerçekleştirilmesini sağlamak için, kendi serbest iradelerine dayalı 
uluslararası işbirliğinin esas olduğunu kabul ederek, uygun 
tedbirleri alırlar. 
2. Bu Sözleşmeye Taraf Devletler, açlıktan kurtulmanın herkes için 
temel bir hak olduğunu kabul ederek, kendi başlarına ve uluslararası 
işbirliği yoluyla, özel programlar da dahil, aşağıdakiler için 
gerekli olan tedbirleri alır: 
a) Teknik ve bilimsel bilgiyi tam olarak kullanarak, beslenme 
prensipleri ile ilgili bilgileri duyurarak ve doğal kaynakların 
etkili bir biçimde geliştirilmesini ve kullanımını sağlayacak bir 
yolla tarım sistemlerini ilerleterek veya reform yaparak, üretme, 
üretilenleri saklama ve dağıtma yöntemlerini geliştirmek; 
b) Yeryüzündeki besin kaynaklarının ihtiyaçlara göre eşit 
dağıtılmasını sağlamak için, gıda ihraç eden ve gıda ithal eden 
ülkelerin sorunlarını dikkate almak.

12. Madde 
Sağlık standardı hakkı
1. Bu Sözleşmeye Taraf Devletler, herkesin mümkün olan en yüksek 
seviyede fiziksel ve ruhsal sağlık standartlarına sahip olma hakkını 
tanır. 
2. Bu Sözleşmeye Taraf Devletlerin bu hakkı tam olarak 
gerçekleştirmek amacıyla alacakları tedbirler, aşağıdakiler için de 
alınması gerekli tedbirleri içerir: 
a) Varolan doğum oranının ve bebek ölümlerinin düşürülmesi ile 
çocukların sağlıklı gelişmelerinin sağlanması; 
b) Çevre sağlığını ve sanayi temizliğini her yönüyle ileriye 
götürme; 
c) Salgın hastalıkların, yöresel hastalıkların, mesleki 
hastalıkların ve diğer hastalıkların önlenmesi, tedavisi ve 
kontrolü; 
d) Hastalık halinde her türlü sağlık hizmetinin ve bakımının 
sağlanması için gerekli şartların yaratılması.
 
 
 

3. Bu Sözleşmeye Taraf Devletler, anne-babaların ve uygulanması 
mümkünse vasilerin de, çocuklarını devlet tarafından kurulan 
okulların dışında varolan ama Devlet tarafından konulmuş veya 
onaylanmış standartların asgari şartlarına sahip bulunan okullara 
gönderme ve kendi inançlarına uygun bir biçimde çocuklarına dinsel 
ve ahlaki eğitim sağlama haklarına saygı gösterir. 
4. Bu maddenin hiç bir hüküm, bu maddenin birinci fıkrasında 
belirtilen prensiplerin özel eğitim kurumlarında her zaman yerine 
getirilmesi ve özel eğitim kurumlarında verilen eğitimin Devlet 
tarafından gösterilen asgari standartlara uyması halleri saklı 
kalmak kaydıyla, kişilere ve kuruluşlara eğitim kurumları kurma ve 
yönetme serbestisi verecek şekilde yorumlanamaz. 
14. Madde 
Zorunlu ilköğretimi sağlama yükümlülüğü
Bu Sözleşmeye Taraf Devletlerden, Sözleşmeye Taraf olduğu sırada 
anavatanında veya kendisinin egemenliği altında bulunan diğer 
ülkelerde parasız ve zorunlu ilköğretimi sağlayamamış olan 
Devletler, iki yıl içinde herkes için parasız zorunlu eğitimin 
prensiplerini ortaya koyan bir plan hazırlar ve bu planın makul bir 
süreyi aşmayacak şekilde kaç yıl içinde uygulanacağını gösteren 
ayrıntılı bir uygulama planı hazırlar ve kabul eder. 
15. Madde 
Kültürel yaşama katılma hakkı
1. Bu Sözleşmeye Taraf Devletler, herkese aşağıdaki hakları 
tanırlar: 
a) Kültürel yaşama katılmak; 
b) Bilimsel gelişmelerin nimetlerinden ve sonuçlarından 
yararlanmak; 
c) Kendisinin yaratıcısı olduğu bilimsel, edebi ve sanatsal 
ürünlerden kaynaklanan maddi ve manevi menfaatlerin korunmasından 
yararlanmak.
2. Bu hakkın tam olarak gerçekleştirilmesi için Sözleşmeye Taraf 
olan Devletler tarafından alınacak önlemler, bilimin ve kültürün 
korunması, gelişmesi ve yayılması için gerekli tedbirleri de içerir. 

3. Bu Sözleşmeye Taraf Devletler, bilimsel araştırma ve yaratıcı 
faaliyetler için zorunlu olan özgürlüğe saygı göstermeyi taahhüt 
ederler. 
4. Bu Sözleşmeye Taraf Devletler, bilimsel ve kültürel alanlarda 
uluslararası ilişkilerin ve işbirliğinin teşvik edilmesinden ve 
geliştirilmesinden türetilecek menfaatleri tanımayı kabul ederler. 

IV. BÖLÜM 
ULUSLARARASI UYGULAMA HÜKÜMLERİ 
16. Madde 
Devlet raporları
1. Bu Sözleşmeye Taraf Devletler, Sözleşmenin bu bölümüne uygun 
olarak, Sözleşmede tanınan hakların yerine getirilmesi için kabul 
ettikleri ve geliştirdikleri tedbirler hakkında raporlar sunmayı 
taahhüt ederler. 
2. 
a) Bütün raporlar Birleşmiş Milletler Genel Sekreterine sunulur. 
Genel Sekreter bu raporların birer nüshasını bu Sözleşmeye göre 
inceleme yapması için Ekonomik ve Sosyal Konseye gönderir. 
b) Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri, bu Sözleşmeye Taraf olan 
Devletlerden aldığı raporların tamamının veya raporların ilgili 
kısımlarının birer nüshasını, bu Devletlerin üyesi bulunduğu uzman 
kuruluşlara, bu kuruluşların kurucu belgelerine göre rapordaki 
veya raporun bir bölümündeki konuların kendilerinin görev alanına 
girmesi halinde gönderir.

17. Madde 
Raporların hazırlanması
1. Bu Sözleşmeye Taraf Devletler bu Sözleşmenin yürürlüğe 
girmesinden itibaren bir yıl içinde, Ekonomik ve Sosyal Konseyin 
Taraf Devletlere ve ilgili uzman kuruluşlara danıştıktan sonra 
tespit edeceği bir programa uygun olarak kendi raporlarını hazırlar. 

2. Raporlar, bu Sözleşmeye göre yapılan taahhütleri yerine getirilme 
derecesini etkileyen etmenlere ve güçlüklere yer verebilir. 
3. Bu Sözleşmeye Taraf Devletler tarafından daha önce Birleşmiş 
Milletlere veya onun bir uzman kuruluşuna alakalı konularda bilgi 
verilmiş olması halinde, aynı bilginin tekrar verilmesi gerekli 
olmayıp, bu bilgiye açık bir gönderme yapılması yeterli olur. 
18. Madde 
Uzman Kuruluşların raporları
Ekonomik ve Sosyal Konsey, Birleşmiş Milletler şartında insan 
hakları ve temel özgürlükler alanında kendisine verilen görevlere 
uygun olarak, uzman kuruluşların faaliyet alanlarına giren konularda 
bu Sözleşme hükümlerine uygunluğun gerçekleştirilmesinde kaydedilen 
gelişmeler hakkında kendisine rapor vermeleri konusunda gerekli 
gördüğü düzenlemeleri yapabilir. Bu raporlar, uzman kuruluşların 
yetkili organlarının kabul ettiği uygulama kararlarını ve tavsiye 
kararlarını da içerebilir. 
19. Madde 
Raporların İnsan Hakları Komisyonuna gönderilmesi
Ekonomik ve Sosyal Konsey, yukarıdaki on altı ve on yedinci 
maddelere göre Devletler tarafından sunulan raporlar ile on 
sekizinci maddeye göre uzman kuruluşlar tarafından sunulan insan 
hakları ile ilgili raporları incelemesi ve genel olarak tavsiyelerde 
bulunması veya sadece bilgilenmesi için İnsan Hakları Komisyonuna 
gönderebilir. 
20. Madde 
Devletlerin ve uzman kuruluşların yorumları
Bu Sözleşmeye Taraf Devletler ve ilgili uzman kuruluşlar, On 
dokuzuncu maddeye göre verilen genel tavsiyeler hakkında veya bu 
genel tavsiyelerde referans gösterilen her hangi bir rapor veya 
tavsiyelerde zikredilen bir belge hakkında kendi yorumlarını 
Ekonomik ve Sosyal Konseye sunabilirler. 
21. Madde 
Ekonomik ve Sosyal Konseyin raporları
Ekonomik ve Sosyal Konsey, bu Sözleşmede tanınan haklara uygunluğun 
gerçekleştirilmesinde kaydedilen ilerlemeler ve alınan tedbirler 
konusunda bu Sözleşmeye Taraf Devletlerden ve uzman kuruluşlardan 
alınan bilgilerin bir özetini, genel nitelikteki tavsiyeleri 
birlikte bir rapor halinde Genel Kurula sunar. 
22. Madde 
Birleşmiş Milletlerin diğer kuruluşlarını bilgilendirme
Ekonomik ve Sosyal Konsey, Sözleşmenin bu bölümünde belirtilen 
raporları, bu Sözleşmenin etkili bir biçimde yerine getirilmesine 
katkıda bulunmalarını sağlamak üzere ve uluslararası tedbirler 
hakkında karar verebilmelerine yardımcı olmak amacıyla, Birleşmiş 
Milletlere teknik yardım vermekle yükümlü diğer organların ve bu 
organlara bağlı alt organların ve uzman kuruluşların, bu kurumların 
yetki alanlarına girdiği ölçüde dikkatlerine sunabilir. 
23. Madde 
Hakların gerçekleştirilmesi için uluslararası faaliyet
Bu Sözleşmeye Taraf Devletler, bu Sözleşmede tanınan hakların 
gerçekleştirilmesi için yapılacak uluslararası faaliyetlerin, 
sözleşmelere katılmayı, tavsiye kararlarını kabul etmeyi, teknik 
yardım vermeyi ve ilgili Devletlerle bağlantılı bir biçimde organize 
edilen danışma ve inceleme amaçlı bölgesel toplantılar ile teknik 
toplantılar yapmayı içerdiği konusunda anlaşırlar. 
24. Madde 
Birleşmiş Milletler ve Uzman Kuruluşları ile ilişki
Bu Sözleşmedeki her hangi bir hüküm, Birleşmiş Milletler Şartındaki 
hükümler ile bu Sözleşmeyle ilgili olan konularda Birleşmiş 
Milletlerin uzman kuruluşları ve bu kuruluşların çeşitli 
organlarının görev ve yetkilerini gösteren belgelerlerdeki hükümler 
ile uzman kuruluşların kurucu belgelerindeki hükümleri zayıflatacak 
bir biçimde yorumlanamaz. 
25. Madde 
Doğal zenginlikleri ve kaynakları kullanma önceliği
Bu Sözleşmedeki her hangi bir hüküm, halkların kendi doğal 
zenginliklerini ve kaynaklarını tam olarak ve serbestçe kullanma ve 
yararlanma haklarını zayıflatacak bir biçimde yorumlanamaz. 
V. BÖLÜM 
SON HÜKÜMLER 
26. Madde 
İmza, Onay ve Katılma
1. Bu Sözleşme, Birleşmiş Milletlere Üye olan veya Birleşmiş 
Milletlerin bir uzman kuruluşunun üyesi olan Devletlerin, 
uluslararası Adalet Divanının Statüsüne Taraf olan Devletlerin ve 
Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından bu Sözleşmeye taraf 
olması için davet edilen Devletlerin imzasına açıktır. 
2. Bu Sözleşme onaya tabidir. Onay belgeleri Birleşmiş Milletler 
Genel Sekreterliğine tevdi edilir. 
3. Bu Sözleşme, bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen 
Devletlerin katılmasına açıktır. 
4. Katılma, Birleşmiş Milletler Genel Sekreterliğine katılma 
belgelerinin tevdi edilmesi ile yürürlüğe girer. 
5. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri, bu Sözleşmeyi imzalayan veya 
katılan Devletlerin hepsini, diğer bütün onaylama ve katılma 
belgelerinin tevdi edilmesi konusunda haberdar eder. 
27. Madde 
Yürürlüğe girme
1. Bu Sözleşme, Birleşmiş Milletler Genel Sekreterliğine otuz beş 
tane onay veya katılma belgesinin tevdi edilmesinden itibaren üç ay 
sonra yürürlüğe girer. 
2. Otuz beş onay veya katılma belgesinin tevdi edilmesinden sonra bu 
Sözleşmeyi onaylayan Devletler bakımından bu Sözleşme, kendi onay 
veya katılma belgesini tevdi etmesinden itibaren üç ay sonra 
yürürlüğe girer. 
28. Madde 
Federal Devletlerde Geçerlilik
Bu Sözleşme hükümleri hiç bir sınırlama veya istisnaya tabi 
olmaksızın federal Devletlerin her tarafında uygulanır. 
29. Madde 
Sözleşmede Değişiklik Yapılması
1. Bu Sözleşmeye Taraf Devletlerden her biri, bu Sözleşmenin 
değiştirilmesi hakkında değişiklik hazırlayabilir ve bunu Birleşmiş 
Milletler Genel Sekreterliğine iletebilir. Genel Sekreter değişildik 
önerilerini Sözleşmeye Taraf Devletlere iletir. Genel Sekreter Taraf 
Devletlerden, Taraf Devletlerin katılmasıyla bu önerilerin 
incelenmesi ve oylanması amacıyla bir konferans düzenlenmesini 
destekleyip desteklemediklerini bildirmelerini isteyebilir. Taraf 
Devletlerin üçte birinin böyle bir Konferansın düzenlenmesini 
desteklemeleri halinde, Genel Sekreter Birleşmiş Milletler 
gözetiminde bir konferans düzenler. Konferansa katılan ve oylamada 
bulunan Taraf Devletlerin oyçokluğuyla kabul edilen bir değişildik, 
Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun onayına sunulur. 
2. Sözleşmede yapılan değişiklikler, Birleşmiş Milletler Genel 
Kurulu tarafından onaylandıktan ve bu Sözleşmeye Taraf Devletlerin 
üçte ikisi tarafından kendi anayasal usullerine uygun olarak kabul 
edildikten sonra yürürlüğe girer. 
3. Sözleşmede yapılan değişikler yürürlüğe girdiğinde, 
değişildikleri kabul eden Devletleri başlar; diğer Taraf Devletler 
ise Sözleşmenin değişildikten önceki hükümleriyle ve daha önce kabul 
ettikleri değişiklik hükümleriyle bağlı olmaya devam ederler. 
30. Madde 
Genel Sekreter tarafından yapılan bildirimler
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri 26. maddenin beşinci fıkrasına 
göre yapılan bildirimleri dikkate almaksızın, aynı maddenin birinci 
fıkrasında gösterilen bütün Devletleri, şu konular hakkında da 
bilgilendirir: 
a) Yirmi altıncı maddeye göre verilen onaylar ve katılmalar; 
b) Bu Sözleşmenin yirmi yedinci maddesine göre Sözleşmenin 
yürürlüğe girme tarihi ile yirmi dokuzuncu maddeye göre yapılan 
değişikliklerin yürürlüğe girme tarihi.

31. Madde 
Orijinal Metin
1. Bu Sözleşmenin eşit Orijinal olan Çince, İngilizce, Fransızca, 
Rusça ve İspanyolca metinleri, Birleşmiş Milletler Genel arşivinde 
saklanır. 
2. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri bu Sözleşmenin onaylı bir 
örneğini 26. maddede gösterilen Devletlere iletir.