... 
.
 
Ana Sayfa
Arşiv Katkıda Bulunanlar Yararlı Linkler E-Mail
 
KOPENHAG KRİTERLERİ 
22 Haziran 1993 tarihinde yapılan Kopenhag Zirvesi'nde, Avrupa 
Konseyi, Avrupa Birliği'nin genişlemesinin Merkezi Doğu Avrupa 
Ülkelerini kapsayacağını kabul etmiş ve aynı zamanda adaylık için 
başvuruda bulunan ülkelerin tam üyeliğe kabul edilmeden önce 
karşılaması gereken kriterleri de belirtmiştir. Bu kriterler siyasi, 
ekonomik ve topluluk mevzuatının benimsenmesi olmak üzere üç grupta 
toplanmıştır. 
SİYASİ KRİTER: Demokrasi, hukukun üstünlüğü, insan hakları ve 
azınlıklara saygı gösterilmesini ve korunmasını garanti eden 
kurumların varlığı, 
EKONOMİK KRİTER: İşleyen bir pazar ekonomisinin varlığının yanısıra 
Birlik içindeki piyasa güçleri ve rekabet baskısına karşı koyma 
kapasitesine sahip olunması 
TOPLULUK MEVZUATININ BENİMSENMESİ: Siyasi, ekonomik ve parasal 
birliğin amaçlarına uyma dahil olmak üzere üyelik yükümlülüklerini 
üstlenme kabiliyetine sahip olunması 

POLİTİK KRİTERLER 
AB'ye girmeye aday ülkeler; 
- istikrarlı ve kurumsallaşmış bir demokrasinin var olması, 
- hukuk devleti ve hukukun üstünlüğü, 
- insan haklarına saygı, 
- azınlıkların korunması
gibi dört ana kriter açısından değerlendirmeye alınacaktır. 
Genel olarak; ülkenin çok partili bir demokratik sistemle 
yönetiliyor olması, hukukun üstünlüğüne saygı, idam cezasının 
olmaması, azınlıklara ilişkin herhangi bir ayrımcılığın 
bulunmaması, ırk ayrımcılığının olmaması, kadınlara karşı her 
türlü ayrımcılığın yasaklanmış olması, Avrupa Konseyi İnsan 
Hakları Sözleşmesinin tüm maddeleri ile çekincesiz kabul 
edilmiş olması, Avrupa Konseyi Çocuk Hakları Sözleşmesinin 
kabul edilmiş olması gibi özellikler dikkate alınmaktadır. 
Ancak, bu ilkelerin varlığı tek başına yeterli olmamakta, aynı 
zamanda kesintisiz uygulanıyor olması gerekmektedir. 
 

EKONOMİK KRİTERLER 
Kopenhag Zirve sonuçlarına göre, ekonomi alanında işlevsel bir 
piyasa ekonomisinin varlığı kadar, AB içindeki piyasa güçleri 
ve rekabet baskısı ile başedebilme kapasitesi de aranmaktadır. 

a. Etkin bir piyasa ekonomisi için; 
- arz-talep dengesinin piyasa güçlerinin bağımsız bir 
şekilde karşılıklı etkileşimi ile kurulmuş olması, 
- ticaret kadar fiyatların da liberal olması, piyasaya giriş 
(yeni firma açılması) ve çıkış (iflaslar) için engellerin 
bulunmaması, 
- mülkiyet haklarını (fikri ve sınai mülkiyet) içeren 
düzenlemeleri kapsayan yasal bir sistemin olması ve bu 
yasalar ile düzenlemelerin icra edilebilmesi, 
- fiyat istikrarını içeren bir ekonomik istikrara ulaşılmış 
olması ve sürdürülebilir dış dengenin varlığı, 
- ekonomik politikaların gerekleri hakkında geniş bir fikir 
birliğinin olması, 
- mali sektörün, tasarrufları üretim yatırımlarına 
yönlendirebilecek kadar iyi gelişmiş olması gerekmektedir.

b. AB içinde rekabet edebilme kapasitesinin sağlanması 
için; 
- öngörülebilir ve istikrarlı bir ortamda karar alabilen 
ekonomik kurumların makro ekonomik istikrarının olması ve 
bununla beraber işlevsel bir piyasa ekonomisinin varlığı, 
- alt yapı, eğitim ve araştırmayı içeren yeterli miktarda 
fiziki ve beşeri sermayenin olması, 
- firmaların teknolojiye uyum sağlama kapasitesinin 
bulunması gerekmektedir. 

Bu çerçevede rekabet edebilme derecesinin göstergeleri olarak, 
birliğe girişten önce birlik ile o ülke arasında belirli bir 
ticaret ortaklığının olması ve ülke ekonomisinde küçük 
firmaların oranı sayılmaktadır. 
TOPLULUK MÜKTESEBATINA UYUM KRİTERİ 
a. AB'nin siyasi birlik ile ekonomik ve parasal birlik 
hedeflerini kabul etmek: 
Birliğin ortak dış politika ve güvenlik politikasına etkin 
bir katılım için aday ülkelerin buna hazır olması 
gerekmektedir. Ekonomik ve Parasal Birlik konusunda ise, 
merkez bankasının bağımsızlığı, ekonomik politikaların 
koordinasyonu, İstikrar ve Büyüme Paktına katılım, merkez 
bankasının kamu sektörü açıklarını finanse etmesinin 
yasaklanması gibi konularda üye ülkelerin aldıkları kararlara 
katılmak gerekmektedir. 
b. AB'nin aldığı karalara ve uyguladığı yasalara uyum 
sağlamak: 
- Gümrük Birliği, malların serbest dolaşımı, sermayenin 
serbest dolaşımı gibi ortaklık anlaşmaların da belirtilen 
şartlara uyum sağlaması, 
- tek pazara geçişi gerektiren Topluluk müktesebatına uyum 
sağlanması, 
- Topluluğun tarım, iletişim ve bilgi teknolojileri, çevre, 
ulaşım, enerji, taşımacılık, tüketici hakları, adalet ve 
içişleri, işgücü ve sosyal haklar, eğitim ve gençlik, 
vergilendirme, istatistik, bölgesel politikalar, genel dış 
ve güvenlik politikası gibi alanlardaki her türlü 
düzenlemesine uyum sağlanması.